Co łączy pojęcia sharing (dzielenie), swapping (zamiana) i P2P (person-to-person)? To samo co portale poshmark.com, 2ememain.be, blocket.se, covoiturage.fr, mamikreisel.de i sprzedajemy.pl. Czyli? Maksymalne wykorzystanie rzeczy posiadanych lub używanych kosztem nabywania produktów „spod igły”, całkowicie nowych.
I. Ogólny trend
Od pewnego czasu zasoby internetu powiększają się o nowe sklepy, butiki i usługi związane ze sprzedażą, wymianą, wypożyczeniem lub współdzieleniem się rzeczami posiadanymi. Jak pokazują statystyki przeciętny Brytyjczyk trzyma w swoich szafach 30% rzeczy nie używanych przez ponad rok (za Marketing Week), a przeciętny Polak posiada rzeczy używane, które byłby skłonny sprzedać, o wartości 3038 zł (za Homo Homini). Zgodnie ze wskaźnikami lat poprzednich przytoczone wartości będą wzrastały zwiększając popyt na rzeczy posiadane i używane.
Marketing Week, Zakupy na rynku wtórnym
II. Przyczyny
Zainteresowanie rynkiem wtórnym ma swoje podłoże w kilku czynnikach kształtujących ekonomię, rynek, sprzedaż i konsumenta.
Po pierwsze: oszczędność
Oszczędność - główna przyczyna zakupów na rynku wtórnym
Kryzys ekonomiczny ostatnich lat zmusił konsumentów do szukania oszczędności (minimalizowania kosztów) i uwolnienia gotówki (maksymalizowania zwrotu z wydatków). Pierwsze zachowanie napędza pozyskiwanie, a drugie wyzwala udostępnianie rzeczy używanych, dzięki czemu naturalnie rośnie zapotrzebowanie na sprzedaż, kupno, wypożyczanie, wymianę i współdzielenie przedmiotów posiadanych.
Po drugie: dynamika i globalizacja rynku
Szybka rotacja nowości, skrócony czas dyfuzji innowacji
Sezonowość trendów i szybka rotacja „nowości” skraca czas dyfuzji innowacji i poszerza grono „gadżeciarzy”, dla których liczy się tylko nowy produkt. Taka sytuacja buduje segment „rzeczy pozostawionych” – używanych, niezniszczonych o dużej wartości nabywczej. Z drugiej strony postępująca globalizacja, uniformizująca modę i trendy, zachęca coraz więcej osób (nie tylko trendsetterów) do poszukiwania własnego stylu i oryginalności właśnie na rynku rzeczy używanych.
Po trzecie: nowe kanały sprzedaży
Multiplikacja ekranów, nowe kanały sprzedaży
Rozwój internetu, a także urządzeń mobilnych daje dzisiaj ogromne możliwości prezentacji produktu lub usługi oraz skonsumowania ich praktycznie w każdych okolicznościach. Jednym z najważniejszych trendów e-commerce jest wzrost liczby smartfonów i tabletów w globalnym rynku urządzeń do łączenia się z internetem (obecnie 65%), co multiplikuje ilość ekranów ułatwiających korzystanie z zasobów sieci. Dzięki temu również w państwach bez tradycyjnego rynku wtórnego, w postaci „pchlich targów” (Francja), „brokantów” (Belgia) czy „swap party” (Wielka Brytania), jak grzyby po deszczu powstają internetowe sklepy, butiki, wypożyczalnie i portale usługowe dla rzeczy używanych.
Po czwarte: potrzeba społeczności
Potrzeba społeczności i odrębności
Początek XXI wieku to dominacja mediów społecznościowych. Ich popularność pociąga za sobą tendencję, szczególnie wśród młodych konsumentów, do funkcjonowania w określonej grupie o sprecyzowanej tożsamości. Często charakter społeczności określa specyficzna moda, unikalny styl życia lub posiadanie wyjątkowego przedmiotu. Oznacza to, że przy globalizacji rynku, zmonopolizowaniu usług i mocno konsumpcyjnym charakterze życia rozwiązań należy poszukiwać wśród rzeczy używanych i w usługach opartych na modelu P2P. Nie tylko posiadanie unikalnej torebki Louis Vuitton z drugiej ręki, ale także samo korzystanie z portali rzeczy używanych czy „uprawianie” car-sharingu pozwala na zaszczytne miano członka wyjątkowej społeczności.
Po piąte: większa świadomość konsumenta
Świadomość zagrożeń konsumpcji
Coraz więcej globalnych marek w ramach recyclingu wprowadza możliwość oddania używanych przedmiotów za rabat na zakup nowych (H&M, Marks&Spencer). Coraz więcej konsumentów zdaje sobie sprawę z zagrożeń spowodowanych corocznym wzrostem produkcji towarów i ich użytkowaniem. To właśnie dla nich rynek rzeczy używanych oraz usługi wykorzystujące dzielenie się przedmiotami posiadanymi jest swoistym recyclingiem i możliwością odpowiedzialnego oraz zrównoważonego podejścia do konsumpcji.
III. Rynek wtórny w Polsce
Znane portale na rynku wtórnym
W Polsce handel rzeczami używanymi, jak również usługi oparte na współdzieleniu się posiadanymi przedmiotami także przeżywają swój rozkwit. Populacja zarejestrowanych użytkowników jednej z większych platform oferujących rzeczy używane (OLX.pl, dawniej Tablica.pl) w 2011 roku wynosiła 1,6 mln użytkowników, a rok później towarów z drugiej ręki szukało już prawie 10 mln osób. Podobnie liczba oferowanych produktów przez inny z wiodących portali „second hand” (Sprzedajemy.pl) wzrosła pięciokrotnie, ze 100 tys. w 2011 roku do 500 tys. w 2012 roku. Wśród usług wykorzystujących użyczanie lub dzielenie się posiadanymi przedmiotami najczęściej możemy spotkać wypożyczalnie sprzętu sportowego, ubrań, akcesorii dla dzieci oraz coraz popularniejszy car-pooling (carpooling.pl) i car-sharing (blablacar.pl). Niektóre z e-sklepów oferujące rzeczy z drugiej ręki pozwalają na swapping, czyli zamianę rzeczy używanych pomiędzy klientami (vinted.pl).
Według badań przeprowadzonych w 2013 roku przez Instytut Homo Homini 60% ankietowanych Polaków wyraziło chęć sprzedaży niepotrzebnych rzeczy przez internet. Najwięcej zwolenników rynku wtórnego (36%) znalazło się w przedziale wiekowym od 25 do 34 lat, a wśród grup klienckich najbardziej zainteresowani rzeczami używanymi są młodzi rodzice. Do kategorii najczęściej poszukiwanych na rynku wtórnym należą: nieruchomości, samochody, modna odzież oraz rzeczy i akcesoria dla dzieci.
IV. Moda na używane na rynku dziecięcym
Markowa odzież dla dziecka
Jak widać produkty dla dzieci są istotnym magnesem przyciągającym konsumentów oraz napędzającym rozwój rynku wtórnego w Polsce. Przyczyny takich zachowań można upatrywać w zubożeniu społeczeństwa, krótkoterminowej użyteczności produktów dla dzieci oraz bardziej proekologicznym podejściu rodziców do konsumpcji. W wielu sytuacjach o chęci pozbycia się posiadanej, często nie używanej rzeczy dla maluszka decydują niuanse: nietrafiony zakup (fason lub rozmiar) albo zdublowany prezent. Dzięki temu na portalach z używaną odzieżą dla najmłodszych można zaopatrzyć się w markową sukienkę już za 20 zł lub nabyć nieodpakowany zestaw ubranek dla niemowlaka w cenie 30 zł. Obok odzieży młodzi rodzice najczęściej na rynku wtórnym poszukują wózków (na drogich modelach nawet do 1000 zł oszczędności), leżaczków, krzesełek do karmienia, łóżeczek i zabawek, najczęściej elektronicznych. Argumentem, który odstrasza nabywców przed kupnem używanych rzeczy, szczególnie tych drogich, jest obawa przed ukrytymi wadami i brakiem gwarancji. Dlatego najlepiej wybierać oferty w pobliżu miejsca zamieszkania, aby przed zakupem mieć możliwość oceny wybranego towaru.
V. Wnioski
Pomimo nasilającego się trendu korzystania z rynku wtórnego, szczególnie w segmencie produktów dla dzieci kierunek ten nie stanowi zagrożenia dla rynku pierwotnego. Rynek rzeczy używanych jest tutaj alternatywną metodą poszerzenia oferty sklepu, zbudowania niepowtarzalnej społeczności oraz uzupełnieniu sprzedaży usługami wypożyczenia i wymiany produktów w schemacie P2P (person-to-person). W przypadku naszego sklepu internetowego MiniTraper.pl, który obok dostarczania produktów o wysokiej jakości, jest nastawiony na merytoryczną pomoc i zaspokajanie sprecyzowanych potrzeb każdego klienta włączenie do oferty produktów używanych wynikałoby z samej idei sklepu. Działając na rynku pierwotnym, jesteśmy zmuszeniu do mocnego selekcjonowania grupy nabywców, natomiast rynek wtórny pozwala dotrzeć z ofertą i propozycją podróżnego stylu życia do znacznie szerszego grona odbiorców. W sieci funkcjonuje już kilka profesjonalnych wypożyczalni akcesoriów podróżniczych dla dzieci, dlatego czas najwyższy stworzyć rodzicom aktywnym i zakochanym w podróżach platformę do zakupu i sprzedaży rzeczy używanych – przydatnych, sprawdzonych i tanich.
Mamy nadzieję, że w tej wędrówce MiniTraper.pl skutecznie przetrze pierwsze szlaki.
Artykuł pojawił się w dwumiesięczniku Mensis 28/2014 i został napisany w oparciu o informacje dostępne na poniższych stronach:
The second-hand market: what consumers really want to buy | Accentuate the Positive: A Year in Ethical Fashion | Starting a Second-Hand Clothing Business | Sieć rzeczy z drugiej ręki